· Waarom dit woordenboek?
· Wat zijn intensiveringen?
· Rijm
· Hoe bang is de dood?
· Een zeef onthoudt niks
· Rotsvaste …
· Übersuper
· Vul zelf in…
· Onervaren als gras
· Dat komt ervan
We vergelijken meestal met iets dat, of iemand die, de eigenschap waar het om gaat in kenmerkende mate bezit. Als we van olifanten weten dat ze een bijzonder goed geheugen hebben, dan werkt de vergelijking een geheugen als een olifant als versterking of intensivering. We kennen ook de vergelijkingen een geheugen als een zeef en een geheugen als een vergiet. Toch staat zulk keukengereedschap er niet om bekend dat het, als een olifant, bijzonder goed is in het onthouden van wat dan ook. Hoe zit dat?
We hebben hier te maken met ironie. Het is overduidelijk dat zeven en vergieten veel níét vasthouden. Als we een geheugen daarmee vergelijken, is onmiddellijk duidelijk dat we bedoelen dat iemand juist een slecht geheugen heeft.
Het komt niet heel vaak voor dat zo’n omgekeerde intensivering tot ons idioom gaat behoren, maar er zijn meer voorbeelden. Enkele daarvan zijn intussen verouderd: zo welkom als een hond in de keuken en hij kijkt zo vriendelijk als de deur van het rasphuis. In België is bovendien zo welkom als een hond in een kegelspel vrij gangbaar. In het hele taalgebied wordt
zo helder als koffiedik gebruikt als we er echt helemaal niets van begrijpen.